معرفی منطقه

پارک ملی گلستان با وسعت ۸۷,۴۰۲ هکتار در استان گلستان واقع شده است  و گنجینه‌ ای بی نظیر از گیاهان و جانوران را در خود جای داده است. این منطقه به دلیل تحت تاثیر بودن از دو اقلیم هیرکانی و ایران و تورانی زیستگاه‌های متفاوتی را برای زیستمندان پارک اعم از گیاهی و جانوری فراهم کرده است. پارک ملی گلستان از معدود زیستگاه‌هایی است که می‌توان گونه‌های جنگل‌زی همچون مرال و شوکا را در فاصله اندکی از گونه‌های مناطق استپی و تپه‌ماهوری هم‌چون قوچ و میش اوریال و آهوی ایرانی مشاهده کرد. در این پارک ‌یک هفتم گونه‌های گیاهی ایران، ‌یک سوم کل پرندگان ایران و نیمی از پستانداران کشور زیست می کنند.

گونه های هدف

پلنگ ایرانی

عوامل تهدید

عبور جاده آسیایی از وسط پارک، شکار غیرمجاز

آتش‌سوزی توسط شکارچیان و افراد محلی و غیرمحلی

گام های پیموده شده برای حفاظت

مطالعات گذشته در این منطقه حاکی از آن بوده که جمعیت مناسبی از پلنگ ایرانی در این منطقه نسبت به سایر مناطق در ایران وجود دارد همچنین بزرگترین رکورد پلنگ ایرانی به این منطقه اختصاص دارد و از آنجایی که پارک ملی گلستان وضعیت مناسبی از نظر تراکم طعمه‌ها دارد، بنابراین مطالعه‌ای طی سالهای 88-87 جهت تعیین رژیم غذایی پلنگ ایرانی در این منطقه صورت گرفت.

فعالیت­های پژوهشی:

این تحقیق اولین مطالعه متمرکز و دقیق بر روی عادات رفتاری این گونه در این منطقه محسوب می‌شود که در قالب یک پایان‌نامه دانشجویی صورت گرفت. در طی این مطالعه تعامل مناسبی نیز با محیط‌بانان صورت گرفت به گونه‌ای که همکاری مناسبی برای جمع‌آوری نمونه‌ها از سوی آن‌ها انجام گرفت. اولین مجموعه تصاویر از موهای کلیدی طعمه‌ها نیز در طی این مطالعه تهیه شد. نتایج حاکی از آن بود که گونه پلنگ تمرکز بالایی بر روی استفاده از گراز به عنوان فراوانترین طعمه موجود در منطقه دارد و به همان ترتیب گونه‌های با تراکم کم، حضور پایین‌تری در رژیم غذایی این گونه داشتند. از آنجا که گوشتخواران به طعمه‌های خود وابستگی دارند لذا این نتایج، نکات کلیدی  کاربردی را در اختیار مدیران و کارشناسان برای حفاظت از این گونه کلیدی و گونه‌های علفخوار به عنوان طعمه‌های گوشتخواران در پی داشته است.

پایان نامه ها

بررسی رژیم غذایی پلنگ ایرانی در زیستگاه‌های پارک ملی گلستان، المیرا شعربافی (کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات تهران)

همکاران

اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان

دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران