پلنگ های ايرانی باغ وحش های دنيا اهل کجا هستند؟!

مطالعات ژنتيکی اخير نشان دهنده آنست که اکثر پلنگ هايی که با نام پلنگ ايرانی در باغ وحش های اروپا و آمريکای شمالی نگهداری می شوند، احتمالا ناخالص هستند. بررسی های ژنتيکی انجام شده براساس نمونه های پلنگ از اکثر زيستگاه های اصلی پلنگ در ايران دال بر آن دارد که جمعيت پلنگ های موجود در طبيعت ايران از قرابت زيادی با 8 فرد از باغ وحش های اشتوتگارت، برلين، سان فرانسيسکو، کلن، هانوور، ولش، سن پترزبورگ و تالين که در اين مطالعه با نمونه های ايرانی موردقياس قرار گرفتند، برخوردار نبوده و هاپلوتايپ های مجزايی دارند. اين مسأله احتمالا به دليل زادآوری کنترل نشده پلنگها در باغ وحش ها در سالهای گذشته بوده، چرا که تا 3 دهه پيش، حفظ خلوص ژنتيکی زيرگونه ها از اهميت چندانی در ميان صاحبان باغ وحش ها برخوردار نبود. البته اين مسأله نيز می تواند ناشی از آن باشد که هيچيک از افراد بانی جمعيت پلنگ ايرانی در باغ وحش های دنيا از ايران زنده گيری نشده و متعلق به ساير کشورها در حوزه پراکنش اين زيرگونه، بخصوص افغانستان و قفقاز می باشد. درحال حاضر حدود 100 پلنگ ايرانی در باغ وحش های اروپايی وجود دارد که به دليل آنکه همه آنها از 9 فرد بانی متولد شده اند، کاهش تنوع ژنتيکی آنها برای مسئولين مربوطه نگرانی هايی را ايجاد نموده است. اين مطالعه به صورت مشترک توسط دانشکده منابع طبيعی دانشگاه تهران، سازمان حفاظت محيط زيست، انجمن يوزپلنگ ايرانی و پروژه حفاظت از يوزپلنگ آسيايی به مدت 30 ماه انجام گرفته است.