يک سال در انگوران

از مهر 1388، پناهگاه حیات وحش انگوران زنجان ميزبان نخستين طرح پژوهشی در رابطه با بوم شناسی سیاهگوش اوراسیایی در کشور بوده است. تیم پژوهشی انجمن یوزپلنگ ایرانی پس از مطالعات مقدماتی و به روز کردن نقشه پراکنش سیاهگوش در کشور پناهگاه حیات وحش انگوران را برای اجرای این مطالعه برگزید. برای برای بررسی بوم شناختی این گونه در نخستین گام محدوده پراکنش سیاهگوش مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به رفتار پنهان­کارانه این گربه­سان و از آنجایی که نمایه مشخصی از خود بر جای نمی­گذارد استفاده از دوربین­های تله­ای در دستور کار این طرح قرار گرفت. برای این منظور پس از بررسی­های اولیه و مشخص شدن نقاط مناسب، دوربین­گذاری در منطقه امن پناهگاه حیات وحش انگوران به شکل سیستماتیک آغاز شد و به تدریج گسترش یافت. در این مرحله هدف از دوربین گزاری­ها ارزیابی اولیه از پراکنش سیاهگوش و سایر گونه­های  منطقه مزبور بوده است. حال پس از یکسال از شروع این طرح بسیاری از گونه­های حیات وحش منطقه ثبت و شناسایی شدند که بالغ بر 10 گونه از پستانداران می باشد که برخی کمتر در طبيعت از آنها تصويری گرفته شده است. مستند نمودن حضور گرگ سیاه در کشور برای نخستین بار و همچنین ثبت تصاویر رودک که برای نخستین بار در کشور توسط دوربین­های تله­ای گرفته شد بسیار حائز اهمیت است. شایان ذکر است که هرچند در گذشته گزارش­هایی از مشاهده گرگ سیاه در کشور وجود داشته ولی این گزارش، نخستین گزارش مستند از حضور گرگ سیاه در ایران است. رودک نیز گونه­ای است که به خوبی در اروپا شناخته شده است ولی اطلاع دقیقی از وضعیت زیستی آن در منطقه خاورمیانه در دست نمی­باشد و ثبت این تصاویر می­تواند مقدمه­ای برای پژوهش­های بیشتر در رابطه با این گونه باشد. شايان ذکر است که گزارشی از رودک در اين منطقه برای مجله گوشتخواران کوچک ارسال شده که پس از انتشار، از طريق همين وب سايت قابل دسترسی است.

يکی از مهمترين دستاوردهای اين مطالعه، ثبت تصاويری از مورفهای سیاه و خاکستری گرگ می باشد. براساس بررسی ها، مورفهای سياه احتمالا حاصل جفتگيری گرگ و سگ در زمانی نه چندان دور می باشد. تابحال از 5 فرد مختلف گرگ در اين منطقه تصويربرداری شده است.

در این مدت نیز چندبار سیاهگوش توسط محیطبانان علاقمند این منطقه در داخل منطقه امن قره­بوق مشاهده شده است. سایر اقدامات انجمن یوزپلنگ ایرانی در راستای اجرای طرح بررسی بوم شناختی سیاهگوش گفتگو با مجموعه محیطبانان پناهگاه حیات وحش انگوران برای ثبت مشاهدات گذشته و همچنین معرفی بیشتر سیاهگوش برای آنان بوده است. همچنین جوامع محلی حاشیه منطقه امن که هم بر منطقه تاثیر می گذارند و هم از آن متاثر می­شوند، نیز شناسایی شدند تا تعامل آنها با حیات وحش منطقه بطور عام و سیاهگوش بطور خاص مورد ارزیابی قرار گیرد. مجموعه اطلاعات جمع آوری شده در سال اول اجرای طرح مذکور زمینه لازم را برای اجرای نهایی این طرح را فراهم می کند. از برنامه­های آتی این طرح پوشش کامل منطقه امن قره بوق توسط دوربین­های تله­ای و بررسی نگرش و شناخت مردم محلی در رابطه با سیاهگوش است. همچنین در این مطالعه تلاش خواهد شد تا پراکنش گونه­های رقیب و طعمه سیاهگوش نیز مشخص شود. لازم به ذکر است که این مطالعه با همکاری دفتر حیات وحش و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان در حال اجرا است و تا يک سال ديگر ادامه خواهد داشت. انجمن يوزپلنگ ايرانی قصد دارد تا طی پاييز و زمستان 1389 در اين منطقه دوره دوربین گذاری فشرده خود را براساس يک سال مطالعات امکان سنجی اجرا نمايد.

 

 

 

 

 

Related posts

اقدامات انجام شده در سال 1398

کمی درباره یوزپلنگ معروف میاندشت بدانیم!

تصاویری از تنوع زیستی پناهگاه حیات وحش میاندشت