خرس قهوه ای بزرگترين گوشتخوار ايران به شمار می رود که در محدوده های وسيعی از البرز و زاگرس پراکنش دارد. بااين حال، مطالعات بوم شناختی درباره اين گونه کمتر در ايران صورت گرفته و اين گونه همچنان يکی از کمتر شناخته شده ترين پستانداران ايران به شمار می رود.
منطقه حفاظت شده البرز مرکزی شمالی ميزبان بلندمدت ترين پژوهشی است که از سال 1384 اکنون درباره خرس قهوه ای درحال جريان است. طی اين مطالعه، 13 خانواده متفاوت از خرس ها مشاهده و ثبت شدند که ميانگين توله های آنها معادل 2 بوده است. اين ميزان يکی از پايين ترين ميانگين های ثبت شده برای خرس های قهوه ای در مقايسه با ساير حوزه های انتشار آنها در اروپا و آمريکای شمالی به شمار می رود. نتايج اين مطالعه اخيرا در ژورنال معتبر Ursus که متعلق به اتحاديه بين المللی خرس ها می باشد، منتشرشده است. براساس اين مطالعه، به نظر می رسد که عدم فراوانی غذاهای محتوی گوشت يکی از عوامل اصلی نرخ نه چندان بالای زادآوری خرس ها در اين منطقه درقياس با ساير کشورها می باشد، بطوريکه ميزان پروتئين در غذای خرسها به عنوان عاملی اساسی در افزايش زادآوری خرسها مطرح می باشد. همچنين در پايان اين مقاله، فرضياتی درخصوص جمعيتهای منبع و دريافت کننده در حوزه البرز و راهکارهای حفاظتی مبتنی بر آنها ارائه شده است.
سن مادر نيز در زادآوری خرسها تأثير دارد، بطوريکه ماده های مسنتر زادآورتر هستند. از اين رو، نتايج اين مطالعه به عنوان يک شاخص قابل اتکا برای مقايسه وضعيت حفاظتی خرسها در ساير مناطق کشور قابل استفاده می باشد، بطوريکه تفاوت معنی دار در ميانگين توله ها با اين منطقه که از امنيت نسبی بالاتری برخوردار است، می تواند نشان از وجود امنيت برای ماده ها برای رسيدن به سنين بالاتر داشته باشد. انجمن يوزپلنگ ايرانی درحال اجرای مطالعه ای در حوزه استان لرستان به منظور ارزيابی اين شاخص می باشد که تا سال آينده به پايان خواهد رسيد.
علاقمندان به دريافت اصل اين مقاله می توانند آنرا از اينجا دريافت نمايند.
