معرفی منطقه
درشمال استان کرمان، عرصهای گسترده با وسعت ۱۳۵۷۶۷۱ هکتار وجود دارد که به تازگی شناخته شده است. پناهگاه حیات وحش دربند راور در شمال و شرق شهر راور واقع گردیده که از شمال به ارتفاعات کلاغ پر و کوه طبس، از غرب به ارتفاعات ملخ خورده و مارکش، از جنوب به ارتفاعات تیغه سیاه و غفار و از شرق به تپه های سنگ انداز و کویر لوت منتهی می شود.
این منطقه دارای گونههای متنوع جانوری مانند انواع روباهها، قوچ و میش، کل و بز، گربه وحشی و از همه شاخصتر پلنگ و یوزپلنگ میباشد. در سال 1389، این منطقه به عنوان سنگرگاهی امن برای یوزپلنگ آسیایی با نام پناهگاه حیات وحش دربند راور معرفی شد. وجود این منطقه به سرعت مورد توجه مسئولین شهرستان قرار گرفته و میدانی با مجسمه یوزپلنگ در شهر راور افتتاح شد. همزمان گشتهای مکرر محیط بانان با همراهی جمعی از علاقمندان بومی باعث شد تا آثار بیشتری از یوزها مشاهده و در نهایت به صورت مستقیم عکسبرداری شود.
گونه های هدف
یوزپلنگ آسیایی و پلنگ ایرانی
عوامل تهدید
شکار غیرمجاز طعمهها
امکانات ناکافی حفاظتی
تردد اشرار و قاچاقچیان
گام های پیموده شده برای حفاظت
دربند راور که تا اواسط دهه 1380 شمسی کمتر مورد توجه قرار داشت، پس از کشته شدن سه یوزپلنگ به عنوان یک زیستگاه مهم برای یوزپلنگ آسیایی مدنظر قرار گرفت. با این حال، تردد مکرر کاروانهای اشرار و قاچاقچیان باعث شده که همه بخشهای این منطقه پهناور قابل دسترسی نباشد. همچنین یک یوزپلنگ و یک پلنگ بر اثر برخورد با خودروهای عبوری در این منطقه ازپا در آمده اند. در کنار تلاش گسترده محیطبانان این منطقه، به منظور ارزیابی وضعیت یوزپلنگ آسیایی در این منطقه، از انجمن یوزپلنگ ایرانی دعوت شد تا مطالعهای در این زمینه انجام دهد.
فعالیتهای پژوهشی:
به منظور بررسی کاملتر این پناهگاه به مدت بیش از دو سال حدود 25 نقطه که از امنیت بالاتری برای محققین برخوردار بود، مورد پایش قرار گرفت و تصاویری از کاراکال، گربه وحشی و پلنگ بدست آمد. همچنین، به منظور تقدیر از شترداری که علی رغم حمله پلنگ به شترهایش از کشتن آن خودداری کرده بود، در همایش تجلیل از محیط بانان مورد قدردانی قرار گرفت. نتایج پژوهش های ما نشان می دهد که با اینکه این منطقه به تازگی تحت حفاظت قرار گرفته است، با این حال از تنوع زیستی غنی برخوردار است.
فعالیت های آموزشی:
در جهت فعالیتهای آموزشی گروه تئاتر در زمستان سال 1389 در شهر راور تئاتر «دردسرهای یوزپلنگی» را اجرا کرد. در این برنامه که با ترکیب مناسبی از مخاطبان رو به رو بود، حدود 170 نفر از دانشآموزان مدارس راهنمایی دخترانه و پسرانه و همچنین 30 نفر از بزرگسالان شامل محیط بانان، مسئولین روابط عمومی آموزش و پرورش و برخی از مسئولین سایر ادارات شهر حضور داشتند.
در کنار اجرای برنامه؛ که به صورت جشنواره نیمروزه با پخش فیلم آموزشی در مورد یوزپلنگ، توزیع بروشور و پوستر آموزشی همراه بود؛ نمایشگاهی از نقاشیهای دانشآموزان نیز در راهروی ورودی سالن برپا شده بود که شرکت کنندگان پیش و پس از برنامه از آن بازدید کردند.
همکاران
اداره حفاظت محیط زیست راور
اداره کل حفاظت محیط زیست کرمان
پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی
موسسه پانترا