معرفی منطقه
پناهگاه حیات وحش عباس آباد با وسعت بیشتر از ۳۰۵۴۳۳ هکتار در ۹۰ کیلومتری شمال شرق شهر نایین واقع و به لحاظ جغرافیایی در شهرستان نایین و بخشی از آن در شهرستان جدید خور و بیابانک قرار دارد و و مدیریت این منطقه بر عهده اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نایین می باشد.
این منطقه مشتمل بر دشت ها و سلسله کوه های به هم پیوسته می باشد که زیستگاه بکر و دست نخوردهای را در قلب کویر برای انواع گونههای گیاهی و جانوری فراهم آورده است. این منطقه تیپ های زیستگاهی مختلفی همچون ارتفاعات و کوه ها، نواحی کوهستانی کاملا صخره ای، دشت های مسطح و مراتع، غارها و اراضی شنی را در برگرفته است .عباس آباد و تنگلها نام دو رشته کوه عظیم در دو سوی این منطقه است که از دیرباز زیستگاه انواع گونههای جانوری بوده است. این منطقه نیز از قدیمیترین مناطق هدف انجمن یوزپلنگ ایرانی بوده است.
گونههای هدف
یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، شاه روباه، کاراکال و گربه شنی
عوامل تهدید
شکار غیرمجاز
فعالیتهای معدن کاوی
حضور شترهای محلی
گام های پیموده شده برای حفاظت
شاید اگر کسی یک دهه پیش عباس آباد را دیده بود، به سختی امروز میتوانست باور کند که این منطقه طی یک دهه با تلاشهای شبانهروزی پرسنل آن چگونه در مسیر احیا قرار گرفته است. در حال حاضر پاسگاههای حفاظتی متعددی در سرتاسر این منطقه ساخته شده و امنیت نسبی در سرتاسر آن برقرار است. نخستین حضور در این منطقه به سال 1382 باز می گردد که بررسیهای مقدماتی در خصوص وضعیت یوزپلنگ در این منطقه آغاز شد. درسال 1389، برای نخستین بار محیطبان حلوانی موفق شد تا با استفاده از دوربین تلهای از یک یوزپلنگ در این منطقه تصویربرداری نماید. همچنین، با همکاری موسسه تصویر حیات وحش مستندی با عنوان «حیات در بیابان» تهیه شد که به معرفی جذابیت های مختلف این منطقه پرداخت.
فعالیت های پژوهشی: در زمینه پژوهشی، بیش از بیست مأموریت علمی به این منطقه تابحال صورت گرفته است که عمدتا معطوف به کارگذاری دوربین های تله ای در بخشهای مختلف منطقه بوده است.
از سال 1392، بررسی جامعی در سطح تمامی روستاهای حاشیه این منطقه با بررسی 160 خانوار دامدار درخصوص تلفات آنها بواسطه حمله گوشتخواران صورت گرفت که مشخص شد گرگ و کاراکال بیش از سایر گونه ها باعث خسارت شده اند. درحال حاضر، برنامه های عملی برای کاهش خسارت بواسطه حمله کاراکال در دست اجرا می باشد.
فعالیت های آموزشی: در ادامه فعالیتهای آموزشی، گروه تئاتر در پاییز و زمستان سال 1389 به روستای چوپانان در اطرف منطقه حفاظتشده عباسآباد رفته و تئاتر «دردسرهای یوزپلنگی» را با حضور حدود 120 نفر از اهالی روستا اجرا کرد.
در بخش بعدی دو کليپ تهيه شده از حيات وحش منطقه عباس آباد که توسط انجمن يوزپلنگ ايرانی تهيه شده بود به نمايش گذاشته شد که بسيار مورد توجه قرار گرفت. لازم به ذکر است جنب برنامه و پيش از شروع تئاتر، دانش آموزان و ساير مخاطبان با بازي های “يوز و پله” و “جدول يوزپلنگ” اطلاعاتی در مورد يوزپلنگ فرا می گرفتند.
از دیگر فعالیتهای آموزشی همکاری با پروژه « گدار رنگ» بوده است که با هدف ترویج حفاظت از گونههای منطقه در سال 1392 اجرا شد. طی این پروژه خانمها و دانشآموزان دبستان و راهنمایی (دخترانه و پسرانه) روستای چوپانان ضمن شرکت در برنامههای نقاشی دیواری روی دیوارهای مدرسه با موضوع یوزپلنگ و ساخت ماسک و مجسمههای گلی از یوزپلنگ و شرکت در کلاس آموزشی، با گونههای گوشتخوار بومی منطقه یعنی یوزپلنگ و گربه شنی آشنا شدند.
گالری
همکاران
اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نایین
اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان
پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی
مؤسسه تصویر حیات وحش
باغ وحش کلمبوس
مقالات منتشر شده
- شناسایی فون پستانداران پناهگاه حيات وحش عباس آباد نائين در استان اصفهان، مجله زيست شناسی دانشگاه آزاد دامغان (1390)
- Ecology and status of the Caracal, Caracal caracal, in the Abbasabad Naein Reserve, Iran. Mohammad S, Farhadinia, Hossein Akbari, Mohammad Beheshti and Arash Sadeghi. Zoology in the Middle East (2007).
- Felids of Abbasabad Naein Reserve, Iran. Mohammad S. Farhadinia, Hossein Akbari, Mohammad Beheshti, Arash Sadeghi and Mohammad R. Halvani, IUCN Cat News (2008).