پارک ملي و پناهگاه حيات وحش قميشلو در استان اصفهان يکي از زيستگاههاي مهم آهوي ايرانی، قوچ و ميش اصفهان و کل و بز ميباشد. به صورتيکه امروزه به عنوان يکی از متراکم ترين زيستگاه های سمداران در ايران، بخصوص در مقايسه با ساير زيستگاه های آهو شناخته می شود. گرگ خاکستری و انسان دو عامل اصلی بهره برداری جمعيت سمداران در اين منطقه هستند و جمعيت بالايی از گرگها در منطقه زندگی می کند.
قميشلو با مساحتی در حدود 90 هزار هکتار در شمال غرب اصفهان در نزديکي نجف آباد در استان اصفهان واقع شده است. اين پناهگاه يکي از قديميترين مناطق تحت حفاظت در ايران است که از سال 1343 به عنوان منطقه حفاظت شده معرفي گرديده است و در سال 1386، 3 محدوده امن اين منطقه به پارک ملي ارتقاء يافت.
انجمن يوزپلنگ ايرانی همزمان با انجام يک مطالعه علمی درخصوص گرگ خاکستری با همکاری پژوهشکده علوم محيطی و اداره کل حفاظت محيط زيست اصفهان در اين منطقه، به بررسی پارامترهای جمعيت شناختی سه گونه و همچنين تأثير شرايط محيطی ازجمله خشکسالی بر سمداران اين منطقه به مدت 2 سال پرداخت. با وجودي که اين گونه ها در تعداد زيادي از مناطق حفاظت شده ايران يافت ميشوند، مطالعات جمعيت شناختی کمتر درمورد آنها صورت گرفته و اطلاعات اندکي در دسترس است.
برخلاف مطالعات پيشين مبنی بر غالبيت برههاي دو قلو در ميان آهوهاي ايرانی، در قمشلو درصد اندکی از دوقلوها در ميان آهوان ثبت شد که در سال دوم مطالعه اين نسبت به صفر رسيد. در ميان قوچ و ميشهاي اصفهاني نيز تنها 10% از ميشها يدوقلو به همراه داشتند. حال آنکه کل و بزها دوقلوهای بيشتری همراه داشتند. خشکسالي شديد در دوره مطالعاتی احتمالا مهمترين دليل زادآوری پايينتر سمداران بود. درعين حال، نسبت بالاي دوقلوها در ميان کل و بز در مقايسه با قوچ و ميش و آهو ميتواند بيانگر فشار شکارگري بيشتر گرگ ها بر دوگونه اخير باشد.
نسبت جنسي در تمام گونهها به سمت مادهها اريبي دارد که در قوچ و ميش به بالاترين سطح ميرسد. ولي به منظور بررسي دلايل اصلي نسبت قابل توجه پايين مادهها در جمعيت قوچ و ميش تحقيقات بيشتري لازم است.
نتايج اين مطالعه که اخيرا درقالب يک مقاله علمی منتشر شده است، به منظور استفاده بيشتر با همکاری کارشناسان اداره کل حفاظت محيط زيست اصفهان به زبان فارسی ترجمه شده و در شماره آينده “يوزنامه”، خبرنامه رسمی انجمن يوزپلنگ ايرانی منتشر خواهد شد.
علاقمندان نيز می توانند اصل مقاله را از اينجا دريافت نمايند.
