یوزپلنگ آسیایی

Asiatic Cheetah (Iranian Cheetah)

Acinonyx jubatus venaticus

این جانور سالیان نه چندان دور در مناطق بیابانی کشورهای منطقه، از عربستان تا هندوستان زندگی می‌کرد. نتایج جدیدترین تحقیقات نشان می‌دهد که کمتر از ۴۰ یوزپلنگ تنها در ایران وجود دارد. یوزپلنگ آسیایی در رده بندی اتحادیه جهانی حفاظت در رده «شدیدا در خطر انقراض» جای دارد.
با تراکم بسیار پایینی در نیمه شرقی، بخصوص استانهای یزد، سمنان، کرمان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی زیست می کند. برخلاف باور عمومی، عمدتا در زیستگاه های تپه ماهوری و کوهپایه ای مناطق کویری یافت شده و به ندرت در مناطق دشتی دیده می شود. کشته شدن توسط سگ‌های گله و تصادفات جاده ای مهمترین عوامل ازبین رفتن یوزپلنگ آسیایی به شمار می رود.

ویژگی‌های ظاهری

داراي سر کوچک، دست و پاي بلند و کشيده، کمر باريک، سينه بزرگ، دم بلند و کلفت، گوش‌هاي کوچک و گرد، سطح بدن پوشيده از موهاي نخودي رنگ تا زرد كم رنگ كه در قسمت‌هاي زيرين بدن سفيد مي‌شود است. خال‌هاي كوچك، سياه و توپر، دو نوار سياه رنگ از گوشه چشم تا دهان (خط اشک) دارد. پنجه‌هاي آزاد با ناخن‌هاي غيرقابل جمع شدن آن يکی از مهمترين وجوه تمايز يوزپلنگ از ساير گربه سانان است. برای سريع دويدن تکامل يافته، بطوريکه سريعترين پستاندار خشکی جهان نام گرفته است. از 5000 سال پيش توسط انسان برای همراهی در شکار تربيت می شده است.

ویژگی‌های زیستی

يوزپلنگ عمدتا اوايل صبح و اواخر بعدازظهر به فعاليت می پردازد. تنها گربه سان اجتماعی ايران به شمار می رود، به اين صورت که نرها، معمولا برادرها گروه های کوچکی را تشکيل داده و با هم به دنبال شکار و جفت می گردند. ماده ها نيز معمولا همراه با توله های خود زندگی می کنند.
درحال حاضر، قوچ و ميش مهمترين طعمه يوزپلنگ در ايران بوده و پس از آن، کل و بز، جبير، آهو و گاهی اوقات پستانداران کوچک و پرندگان طعمه های طبيعی اين گوشتخوار را تشکيل می دهند.

تغذیه

درحال حاضر، قوچ و میش مهمترین طعمه یوزپلنگ در ایران بوده و پس از آن، کل و بز، جبیر، آهو و گاهی اوقات پستانداران کوچک و پرندگان طعمه های طبیعی این گوشتخوار را تشکیل می دهند.

تولید مثل

احتمالا در تمامی فصول سال قادر به زادآوری بوده ولی اوج جفتگیری آن اواسط زمستان می باشد. پس از 90 تا 98 روز بارداری، 1 تا 4 توله به دنیا می آورد. توله ها تا سن حدودا 17 تا 18 ماهگی از مادر مستقل شده و در سن 2 تا 3 سالگی قادر به زادآوری هستند. حداکثر 12 تا 14 سال در طبیعت عمر می کنند.

نمایه‌ها

سرگین یوزپلنگ

رد یوزپلنگ

طرح بدن

آخرین فعالیت‌ها

اصلاحیه خبر منتشر شده به نقل از «شهروند آنلاین»

هفته گذشته خبری در پایگاه خبری «شهروند آنلاین» به نقل از کارشناسان انجمن منتشر شد و بلافاصله در خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری دیگر بازنشر...

ثبت حضور یوزپلنگ در مرتع خریداری شده توسط انجمن

بهمن ماه سال ۱۳۹۹، انجمن موفق شد با حمایت کمیته ملی IUCN در کشور هلند و در همکاری با اداره کل حفاظت محیط زیست...

خروج دام از پناهگاه حیات‌وحش میاندشت با همکاری نیروی انتظامی و...

در اوایل بهار 1400 در اقدامی مثبت با هماهنگی دادستان محترم و اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان جاجرم، نیروی انتظامی در پناهگاه حیات‌وحش میاندشت حضور...
پایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی در توران

مشارکت انجمن در پایش جمعیت یوزپلنگ در ذخیره‌گاه زیستکره توران

ذخیره‌گاه زیستکره توران با وسعتی بالغ بر یک و نیم میلیون هکتار، در شرق استان سمنان واقع شده است. انتشار تصاویر امیدوار کننده مبنی...
کفتار راه راه

پایان پایش سالانه «پناهگاه حیات‌وحش میاندشت»

دوربین‌های تله‌ای که از شهریور ماه در پناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم استان خراسان شمالی نصب شده بودند پس از 4 ماه فعالیت جمع...
Cheetah cubs

ویدیو: گوشه‌ای ‌از ‌تجربیات کشور آفریقای‌جنوبی در حوزه بازوحشی یوزپلنگ

کارشناسان انجمن یوزپلنگ ‌ایرانی شهریور ماه سال گذشته(۱۳۹۸) سفری به کشور آفریقای جنوبی داشتند تا از نزدیک با تجربیات آن کشور در حوزه تکثیر...