گرگ خاکستري در مقايسه با ساير گوشتخواران بزرگ جثه، از گسترده‌ترين حوزه پراکنش برخورداري است با این وجود مطالعات محدودی در خصوص ابعاد مختلف بوم‌شناختي آن در غرب آسیا بویژه ایران صورت گرفته است. به نظر مي‌رسد گرگها زيستگاه‌هايي را ترجيح مي‌دهند که جمعيت مناسبي از علفخواران وحشي در آن زيست نمايند نه علفخواران اهلي. ولی از آنجا که این گونه جانوری همیشه دارای بالاترین تعارض با انسان و جوامع محلی را داشته است، همواره رژیم غذایی آنها به عنوان یکی از چالش های کارشناسان و مدیران مطرح بوده است.
بین سالهای 1385 تا 1388، مطالعه جامعی در خصوص ابعاد مختلف بوم شناسی گرگ خاکستری توسط انجمن یوزپلنگ ایرانی با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان و پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی در پارک ملی و پناهگاه حیات وحش قمیشلو صورت گرفت. این منطقه دارای تراکم بالایی از انواع علفخواران وحشی بوده و همچنین در فصل چرا حدود 30 گله دام اهلي از مراتع آن به عنوان قشلاق استفاده مي کنند. پرسش اصلی این پژوهش آن بود که رفتار طعمه خواری گرگها در مناطقی که طعمه های وحشی به اندازه کافی در دسترس آنها باشد، چگونه است؟ سمداران وحشی یا اهلی؟
در همین راستا،یافته های این پژوهش که در قالب مقاله ای در ژوزنال معتبر Journal of Zoology منتشر شده، نشان داد در درصد قابل توجهی از بقایای غذایی داخل سرگین گرگها، دامهای اهلی بود که عجیب نمی نمود. برهمین اساس، مصاحبه های سیستماتیک با دامداران در منطقه نشان داد که هر گله بطور متوسط کمتر از يک درصد خود را بخاطر حمله گرگها از دست می دهد درحالیکه سایر عوامل مانند بیماری ها و جاماندن دامها در مرتع شش برابر بیشتر از گرگها خسارت وارد می نماید. از همین رو، محققان این پژوهش نتیجه گیری نمودند که لاشه خواری گرگ ها از دام های رها شده در طبیعت (که به علل گوناگون از بین رفته و توسط دامداران در منطقه رها می شوند) علت اصلی بالا رفتن میزان حضور دام های اهلی در سرگین گرگ ها می باشد.
بنابراین اگرچه تجزيه و تحليل سرگين ها روش مناسبي براي بررسي رژيم غذايي گونه ها است، ولي از آنجا که اين روش تفاوتي بين لاشه خواري و شکار مستقیم قائل نمي شود، ممکن است داده ها را دچار خطا نماید. مصاحبه با مردم محلي مي تواند درک درستي از ميزان واقعي تعارض نشان دهد.
نتایج این پژوهش نشان می دهد که مدیریت گرگ در مناطقی که دامهای اهلی حضور بالایی دارند از دشواری زیاد برخوردار است، با این حال درصورت حفظ طبیعت و جمعیت انواع سمداران، گرگها قادر خواهند بود بخش قابل توجهی از نیاز غذایی خود را با شکار جانورانی چون آهو و قوچ و میش تأمین نمایند.
علاقمندان به دریافت اصل مقاله می توانند روی این لینک کلیک نمایند.
