سریع‌تر از فراری انزو، از صفر به 100 می‌رسد و از نظر طراحی بی شک یکی از شاهکارهای این روزهای کره زمین است.
اشتباه نکنید جملات بالا، تبلیغ یک خودرو نیست. آنچه گفته شد معرفی یک شاهکار خلقت است؛ شاهکاری به نام یوزپلنگ؛ یکی از سه گربه سان نادر این روزهای دنیا که امپراطوری‌اش روزگاری پیکره عظیم قاره کهن بوده اما امروز فقط به چند مکان و زیستگاه کوچک در ایران محدود شده و نام فامیل ایرانی به خود گرفته است!
اما این زیبای ایرانی به گفته “مرتضی اسلامی دهکردی” مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی مانند دو گربه سان نادر دیگر دنیا یعنی پلنگ آمور و سیاه گوش ایبریایی، وضعیت چندان مناسبی ندارد.
وی با بیان اینکه تصور ما از جمعیت یوزپلنگ چیزی بیشتر از آن بود که این روزها شمارش شده است، افزود: تصور ما این بود که بین 70 تا 120 یوزپلنگ در کشور داشته باشیم، اما پس از تحقیقات و بررسی‌های انجام شده متوجه شدیم در بهترین حالت ممکن 70 یوزپلنگ داریم و حتی به آمار 40 تا 70 یوزپلنگ برای کل کشور رسیدیم که رقمی نگران کننده و شگفت آور بود و به ما نشان داد وضعیت یوزپلنگ ایرانی بحرانی تر از آن است که فکر می‌کنیم.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با طرح این سؤال که آیا جمعیت یوزپلنگ کم شده است یا از ابتدا همین مقدار بوده؟ اظهار کرد: شواهدی در دست داریم که نشان می‌دهد پس از گذشت 13 سال از تحقیقات ما بر روی یوز، جمعیت این حیوان کم شده است و یکی از دلایل مهم نیز کشته شدن توسط مردم به دلیل نشناختن این حیوان بوده است.
اسلامی دهکردی اضافه کرد: پس سعی کرده‌ایم که در این سال‌ها تمرکز خود را بر روی شناخت این حیوان توسط مردم بگذاریم و به آن‌ها بشناسانیم که این حیوان چیست و در چه جایگاهی قرار دارد و خداروشکر این تلاش ما نتیجه داده تاجایی که کشته شدن یوز توسط مردم به حداقل ممکن رسیده است و برای مثال در استان یزد که روزگاری کشته شدن یوز توسط مردم رتبه یک را داشت امروز این آمار به صفر رسیده است.
وی با بیان اینکه امروز یوزپلنگ ایرانی با تخریب زیستگاه دست به گریبان است و از این نظر به شدت ضربه خورده است، گفت: پژوهش‌ها نشان می‌دهد که یوزپلنگ ایرانی گستره خانگی وسیعی دارد و مسیرهای مهاجرتی طولانی را انتخاب می‌کند پس یک منطقه حفاظت شده به تنهایی نمی‌تواند از آن‌ها حفاظت کند و باید شبکه‌ای از مناطق برای حفاظت در نظر گرفته شود.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی ادامه داد: اما مشکل امروز یوزپلنگ این است که بین مناطق حفاظت شده کشور عوامل انسانی از جمله راه آهن، جاده و روستا وجود دارد و به همین دلیل تصادفات جاده‌ای بالاترین آمار تلفات یوز را دارد و طی تحقیقات ما در دهه 80 نزدیک به 40 درصد تلفات یوز متعلق به تصادفات جاده ای بوده است.
اسلامی با انتقاد از طرح‌های توسعه‌ای در زیستگاه‌های این جانور اظهارکرد: متاسفانه طرح‌های توسعه‌ای در زیستگاه‌های مختلف در حال اجرا است از جاده گرو در منطقه امن بافق گرفته تا احداث معدن ذغال سنگ در نایبندان. این در حالی است که تخریب زیستگاه تأثیر بسیار عمیق‌تر و شدیدتری بر روی حیوان می‌گذارد به طوری که با از بین رفتن زیستگاه طیف وسیعی از جمعیت یوزپلنگ در مدت زمان کوتاه تا متوسط از بین می‌روند.
وی اضافه کرد: زیستگاه‌های امروز در کشور ما همواره تکه پاره و جزیره‌ای شده‌اند و عملاً برخی از زیستگاه‌های یوزپلنگ از این حیوان خالی شده است برای مثال ما پارک ملی کویر را داشته‌ایم که هم طعمه مناسب دارد و هم دست اندازی های کمتری به آن شده است، اما چون ارتباطش با دیگر زیستگاه‌ها قطع شده جمعیت یوزپلنگ این زیستگاه در حال کاهش است.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با اشاره به اینکه دولت جدید شرایط زیست محیطی بهتری را فراهم کرده و سازمان محیط زیست در قبال وظایفش با پیگیری بیشتری فعالیت می‌کند، گفت: این روزها دستگاه با محیط زیست بسیار بهتر از گذشته همکاری می‌کنند برای مثال در خصوص تصادفات جاده ای یک کارگروه میان محیط زیست، وزارت راه و شهرسازی، راهور و سازمان‌های حامی تشکیل شده است تا این معضل بررسی شود و این جلسات تاکنون برگزار شده و حتی به تصمیم سازی نیز رسیده است.
اسلامی دهکردی تاکید کرد: هجمه توسعه در کشور ما به قدری سخت و سنگین است که ایستادگی در برابر آن جرات و جسارتی مثال زدنی می‌خواهد چراکه اولاً در این کشور محیط زیست اولویت اول نبوده و نیست و همواره سازمان محیط زیست در برابر ارگان‌های درآمدزا مثل صنعت معدن و تجارت یا وزارت اقتصاد قدرت کمتری دارد.
وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین مشکل کشور این است که هزینه‌های محیط زیست و اقتصاد محیط زیست را نمی‌بیند، ادامه داد: اگر چشمان بینا در کشور خدماتی که یک تالاب و یا جنگل را که به محیط اطراف می‌دهند محاسبه می‌کرد آنگاه متوجه می‌شدیم که این خدمات چیزی بالغ بر میلیاردها دلار برای کشور درآمد دارند و آنگاه متوجه می‌شدیم که همه چیز وابسته به محیط زیست است، اما متاسفانه چون چشمانمان این هزینه‌ها را نمی‌بیند مسیر تخریب محیط زیست را کم هزینه تر تلقی می‌کنیم در حالی که این مسیر پر هزینه‌ترین مسیر محسوب می‌شود.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی مشکل مهم دیگر محیط زیست و زیستگاه‌های کشور را ندادن منفعت به مردم محلی دانست و گفت: باید زمینه کسب منفعت از یک زیستگاه برای مردم محلی فراهم شود تا آن‌ها نیز از جان و دل برای حفاظت از این مناطق مایه بگذارند.
اسلامی دهکردی خاطرنشان کرد: دهه‌ها است که می‌بینیم فعالیت‌های زیست محیطی ما جواب نمی‌دهد و همواره به نتیجه مطلوب نمی‌رسیم پس بهتر است خودمان را تغییر دهیم. ما برای نتیجه متفاوت نیازمند عملکرد متفاوت هستیم. البته باید رویکرد خود را نیز به مقوله محیط زیست تغییر دهیم که احساس می‌شود دولت یازدهم به شکل مشهودی این تغییر رویکرد را دنبال می‌کند.
به نقل از: خبرگزاری ایسنا